Wśród nich byli przedstawiciele Państwowej Straży Pożarnej i Policji:

• Jarosław Stocki – Zastępca Komendanta Komendy Powiatowej Policji w Żninie

• Tomasz Fliciński – Naczelnik Wydziału Prewencji i Ruchu Drogowego Komendy Powiatowej Policji w Żninie

• Tomasz Rybczyński – Pierwszy zastępca Komendanta Powiatowego Komendy Powiatowej Policji w Mogilnie • Zbigniew Dudziak – Komendant Komisariatu Policji w Janowcu Wlkp

• Grzegorz Rutkowski – Komendant Powiatowy Komendy Powiatowe Straży Pożarnej w Żninie

• Paweł Filipiak – Naczelnik Wydziału Operacyjno – Szkoleniowego Komendy Powiatowej PSP w Żninie

• Adam Domagalski – Kierownik Sekcji Kontrolno – Rozpoznawczej Komendy Powiatowej PSP w Gnieźnie

• Michał Kubiak – Inspektor Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Inowrocławiu

• Radosław Gałczyński – Komendant Powiatowy Komendy Powiatowej Straży Pożarnej w Mogilnie

W roli gospodarza spotkania …

Nadleśniczy powitał zebranych i zaprosił do zapoznania się przygotowanymi materiałami. Następnie pracownicy zaprezentowali analizę zagrożenia pożarowego i szkodnictwa leśnego za 2018 rok. W ubr na terenie N. Gołąbki odnotowaliśmy 2 pożary, spłonęło 0,42 ha powierzchni leśnej. Analiza na tle pozostałych jednostek RDLP w Toruniu za poprzedni okres wypada również korzystnie, tj. poniżej średniej. Do ciekawszych danych należała informacja o statystyce wykrywania i zgłaszania pożarów. Liczba zdarzeń wskazuje na kumulację największego zagrożenia w okresie wiosny (suche trawy) i lata (susza). Rośnie odsetek zgłoszeń przez osoby postronne, dopiero na drugim miejscu pożary wykrywane są z wieży obserwacyjnej. Doświadczenie uczy, że penetrowanie przez okolicznych mieszkańców, wykorzystywanie lasu w celach rekreacyjnych, patrolowanie, daje większą szansę na wykrycie pożaru w zarodku, niż jest to w stanie uczynić obserwator z wieży.

Analiza zagrożenia ppoż obszarów leśnych ….

Referujący zagadnienie specjalista Służby Leśnej - Adam Hutek przedstawił statystykę liczby pożarów w dłuższym okresie czasu. W ciągu okresu od 1989 do 2018 mroku miało miejsce od 0 do 12 pożarów rocznie, najwięcej w 2003 roku. Ich powierzchnia nie przekraczała 2 ha, wyjątek stanowi 8 pożarów w 1998 roku, kiedy to spaliło się prawie 5 ha młodego lasu. Największą palność stwierdzono w miesiącach maj i lipiec – prawie 40% zdarzeń. Pośród leśnictw najbardziej zagrożone są leśnictwa Brudzyń (dawniej w składzie Mięcierzyna), Smolary i Szczepanowo. To akurat jest uzasadnione podmiejskim charakterem niektórych kompleksów oraz dużym udziałem drzewostanów iglastych.

Na terenie Pałuk narasta grożne zjawisko podatności pożarowej kompleksów leśnych z przyczyn naturalneych, region notuje niedobór opadów. Natura latem i zimą od lat skąpi nam deszczu i śniegu. Spadek poziomu wód gruntowych powoduje nie tylko wysychanie drzew, ale również obniża odporność naszych lasów na pożary. Nie maleje fatalne zjawisko wypalania traw na łąkach i nieużytkach. Szczególnie na granicy polno - leśnej zawsze istnieje niebezpieczeństwo przeniesienia ognia do lasu. W każdym przypadku sprawcą jezt człowiek, pół biedy, jeżeli nieświadomie. Najbardziej obawiamy sie "podpalaczy", którzy za nic mają ochronę dzidzictwa przyrodniczego. Pożary w ubr spowodwane były prawdopodobnie właśnie z tego powodu. Najlepszą metodą unikania strat jest profilaktyka. W tym celu Nadleśnictwo wyposażone jest w bazę ze sprzętem pożarowym i ruchomą jednostkę terenową. Przy pomocy podręcznego sprzętu damy radę ugasić ogień w zarodku, pod warunkiem wczesnego wykrycia. Do akcji bezpośredniej wzywamy za każdym razem zawodową i ochotniczą straż pożarną. Dlatego tak ważna jest współpraca, konsultacje i narady, jak ta w dniu 28 marca br.

Większość przyczyn pożarów to czynnik ludzki, nieostrożność albo celowe podpalenia. W dalszym ciągu spotyka się wypalanie traw na łąkach i nieużytkach przy granicy z lasem. Interwencje leśników w takich przypadkach nie zawsze są skuteczne, jak pokazuje życie, większy respekt budzi mundur policyjny. Stąd apel leśniczego Romana Szczęsnego z L. Oćwieka podczas spotkania do obecnych przedstawicieli Policji, aby funkcjonariusz podczas patroli baczniej zwracali uwagę na ten proceder.

Nadleśnictwo prowadzi w dalszym ciągu intensywne pracy przy likwidacji skutków klęski z sierpnia 2017 roku. Nawałnica zaskoczyła wszystkich, priorytetem było przystąpienie do inwentaryzacji szkód, uporządkowania dróg pożarowych, zabezpieczenie mienia na ogromnej powierzchni. Wraz ze wzrostem masy powalonego drewna, liczby połamanych drzew, pojawiły się nowe zagrożenia dla ludzi. Pogorszyła się również odporność tutejszych lasów na zaprószenie ognia, gdyż w większości powalone zostały sosny. Nadleśniczy zmuszony był wprowadzić zakaz wstępu do lasu na obszarze całej jednostki. Dzięki temu uniknęliśmy wzrostu zagrożeń wskutek ludzkiej nieostrożności. Z końcem 2018 roku odwołany został zakaz wstępu do lasu poza trzema klęskowymi leśnictwami, tj. Długi Bród, Mięcierzyn i Brudzyń. Przewidywane zakończenie prac po nawałnicy w tych leśnictwach – koniec czerwca 2019 roku.

A. Hutek w swym wystąpieniu omówił również przygotowania do bieżącego sezonu. Nadleśnictwo utrzymuje w gotowości 18 punktów czerpania wody, drogi pożarowe, w tym 15 naturalnych zbiorników i cieków wodnych. Dysponujemy zmodernizowanym lądowiskiem polowym Annowo dla samolotów wykonujących loty patrolowe i zabiegi agrolotnicze. W terenie znajdują się bazy z podręcznym sprzętem gaśniczym. Podał zasady organizacji dyżurów Punktu Alarmowo – Dyspozycyjnego, obowiązki pełnomocników i obserwatorów na wieży obserwacyjnej. W planie na br jest przebudowa kolejnych punktów czerpania wody, utwardzenie dojazdów i ulepszenie nawierzchni leśnych dróg pożarowych. Bardzo ważne jest utrzymanie w dobrym stanie i ciągłej gotowości infrastruktury technicznej służącej profilaktyce ppoż oraz akcji bezpośredniej.

Analiza szkodnictwa leśnego ...

Kolejna część spotkania poświęcona była analizie zwalczania szkodnictwa leśnego. Zagadnienia te prezentował Miłosz Manikowski – pełniący obowiązki komendanta Posterunku Straży Leśnej w Nadleśnictwie. Podał statystyki najważniejszych zdarzeń w tym zakresie na tle innych jednostek. Ilość ujawnionych w ubr przypadków utrzymuje się na przeciętnym poziomie. Nasi strażnicy odbyli 92 patroli terenowych z udziałem funkcjonariuszy Policji i 22 wspólnie z pracownikami terenowymi Służby Leśnej. Włączyli się również do dwóch ogólnopolskich akcji Kłusownik, Przewoźnik, zaśmiecanie, Choinka. W miesiącach letnich wzmożono kontrole w miejscach udostępnionych do turystycznego wykorzystania pod kątem bezpieczeństwa pożarowego i bezprawnego korzystania z lasu. Tradycja współpracy zobowiązuje …

W czasie służby patrolowej podjęto szereg interwencji w celu zwalczania różnych patologii, zarejestrowano 151 przypadków z zakresu szkodnictwa leśnego. W ciągu ostatnich lat tylko w 2011 roku było więcej, bo 169, zaś w ubr nieco mniej, bo 97 przypadków. Stwierdzono najwięcej przypadków bezprawnego korzystania z lasu - 143, w tym wjazd na drogi leśne nieudostępnione dla ruchu. To najwyższa statystyka w ciągu ostatnich 8 lat. Za każdym razem w tym miejscu przypominamy, że na terenach leśnych możemy wjeżdżać autem tylko na drogi oznakowane napisem udostępnienia dla ruchu kołowego. Poza tym było 6 kradzieży drewna z lasu na ponad 26 m3 (wartość ok. 4,3 tys. zł). W ciągu ostatnich 9 latach przypadków takich ujawniono 140 na 288 m3 o wartości ok. 51 tys. zł. Niestety stwierdzono również 1 przypadek kłusownictwa, z rąk człowieka zaplatany w linkę zginął koziołek sarny.

W znakomitej większości interwencje patroli kończyły się pouczeniem (125 osób). Wykroczenia zasługujące na wymierną karę kończyły się wypisaniem mandatu w 13 przypadkach. Jak pokazuje statystyka, przypadki naruszenia przepisów najczęściej sankcjonowano pouczeniami, co spotykało się ze zrozumieniem i deklaracją poprawy.

Współpraca daje wyniki ...

Walka z zagrożeniami przychodzi leśnikom z Gołąbek o tyle łatwiej, że od lat współpracują i uzyskują wydatną pomoc ze strony służb mundurowych. Jak zawsze możemy liczyć na strażaków z ochotniczych i zawodowych jednostek. Dzięki ich aktywności wiele pożarów zgasło w zarodku, inne zlikwidowano w wyniku zaangażowania specjalistycznych sekcji i zastępów nie dopuszczając do większych szkód. Przedstawiciele poszczególnych komend powiatowych pozytywnie wyrazili się o współpracy z leśnikami, ocenili ich zaangażowanie oraz przygotowanie do sezonu pożarowego. Podziękowali również za wsparcie sprzętowe i finansowe udzielone przez N. Gołąbki na rzecz poszczególnych jednostek, czy wsparcie akcji, które organizowały. W warunkach leśnych nie do przecenienia jest współdziałanie służb ratowniczych.

W podobnym tonie wypowiadali się przedstawiciele Policji, którzy cenią sobie współpracę ze Strażą Leśną. Wspólne patrole pozwalają na wymianę informacji, edukację zagadnień branżowych, uzupełnianie wiedzy i praktyki, co na pewno poprawia wyniki. Policjanci podkreślali, że leśnicy mają dobre rozpoznanie terenu, oni sami zaś dysponują uprawnieniami pozwalającymi skutecznie walczyć ze szkodnictwem. Ani leśny, ani policyjny mundur nie powinien wzbudzać strachu, lecz szacunek do ludzi, którzy chronią wspólne mienie. Dalsza współpraca przyniesie korzyści wszystkim zainteresowanym. Goście akcentowali profesjonalny poziom interwencji podczas wspólnych patroli, przygotowanie leśnych strażników do zwalczania patologii. Policja może być spokojna o te obszary, bo dzięki aktywności partnerów szkodnictwo leśne utrzymuje się na marginesie patologii społecznych.

Wyniki Straży Leśnej w dużej mierze zostały osiągnięte poprzez kontynuację współpracy z Policją i pozostałymi pracownikami Służby Leśnej. Podejmowanie działań prewencyjnych o różnych porach dnia i nocy jest nie tylko miarą ich aktywności, ale i profesjonalnego przygotowania. Kontrole wywozu drewna z lasu, wyrobu kosztem nabywcy, pogadanki z napotkanymi osobami nt. legalnego i bezpiecznego korzystania z jego dobrodziejstw, to tylko część wspólnej pracy. Nie chodzi nam o mnożenie restrykcji, ale o zrozumienie konieczności ochrony wspólnego dobra.

Ostatnia część narady miała charakter informacyjny, goście i pracownicy mieli okazję zapoznać się z postępem prac przy likwidacji skutków klęski z 2017 roku. Inż. nadzoru Jarosław Dłutkowski w swej prezentacji przedstawił zaawansowanie prac, podsumował wyniki. Nawałnica całkowicie zniszczyła drzewostany na powierzchni 490 ha w 8 leśnictwach. Na slajdach ukazał ogrom szkód, obrazy katastrofy, które powoli idą w zapomnienie. Największe szkody odnotowano w L. Mięcierzyn (372 ha), L. Długi Bród (51 ha), L. Łysinin (20 ha). Do tej pory pozyskano w ramach porządkowania ok. 261 tys. m3 drewna, do końca czerwca pozostało jeszcze ok. 14 tys. m3 w 3 leśnictwach. Bilans zatem zamknie się wynikiem 275 tys. m3, tj. o ponad 100 tys. więcej, niż to wydawało się nazajutrz po nawałnicy.

Na uprzątniętych powierzchniach przystąpiono z marszu do przygotowania gleby pod nowe nasadzenia, w ubr posadzono 74 ha upraw. W br planujemy sadzenia na pow. ok. 225 ha, pozostały areał sukcesywnie w latach następnych. Równolegle podejmowane są działania proekologiczne, w tym zakładanie ognisk biocenotycznych dla wzmocnienia ekosystemów leśnych, wzbogacenie gatunkowe nowych upraw leśnych (w miejsce monokultur). Część powierzchni pozostawiono do naturalnej sukcesji, sama natura zdecyduje o kierunkach i dynamice procesów (5% pow. rębnej).

Efektem spotkania z pewnością będzie jeszcze lepsza współpraca naszych służb w celu wyeliminowania zagrożeń i patologii. Konsultacje oraz wymiana doświadczeń w tym zakresie powinny przynieść coraz lepsze wyniki. Gościnność gospodarzy obejmowała również poczęstunek dla gości, przy kawie można było wymienić dodatkowo poglądy, przekazać interesujące informacje. Na zakończenie tej części narady Nadleśniczy Robert Sokołowski podziękował wszystkim za udział, przedstawicielom służb mundurowych za pomoc i współpracę. Utrzymywanie szkodnictwa leśnego na stosunkowo niskim poziomie do wspólny dorobek leśników, policjantów i strażaków. W podziękowaniu za pomoc Nadleśniczy wręczył zaproszonym gościom materiały edukacyjne.

JP