Nadleśnictwo Gołąbki reprezentowane było przez 3 delegatów. Z odpowiednim wyprzedzeniem, w kołach zakładowych odbyły się wybory delegatów. Statut PTL wymaga, aby każda dziesiątka członków reprezentowana była przez swego przedstawiciela. Zgodnie ze statutem wymagane jest również sprawozdanie z działalności za 2018 rok, plan na br oraz wykaz imienny członków. Na liście N. Gołąbki figuruje 21 osób, w tym 4 emerytów.

Trochę historii ... Polskie Towarzystwo Leśne jest branżowym stowarzyszeniem integrującym brać leśną. Za jeden z ważniejszych celów stawia sobie rozwój badań naukowych, powiązanie wiedzy z praktyką. Towarzystwo bierze aktywny udział w debacie nad kształtem gospodarki leśnej, m.in. w opracowaniu założeń strategii rozwojowych. Kolejnym priorytetem jest promocja edukacji, zarówno wśród leśników, jak i w całym społeczeństwie. Tradycyjną formą funkcjonowania są wykłady, odczyty, zebrania dyskusyjne, konferencje i wydawnictwa, poświęcone nie tylko bieżącym zagadnieniom. PTL stawia czoła wyzwaniom, które niosą zmiany zachodzące w otoczeniu gospodarki leśnej. Wspiera również kierownictwo Lasów Państwowych w zakresie ekspertyz i oceny strategicznych dokumentów.

Konferencja z bogatym programem …

Zaraz po otwarciu obrad przez Przewodniczącą Zarządu Oddziału kol. Alinę Siedlecką głos zabrał Zastępca Dyrektora ds. ekonomicznych RDLP w Toruniu Pan Roman Dobrzyński. Skupił się na aktualnych relacjach gospodarki leśnej z otoczeniem. Rośnie nacisk społeczny, postulatów pod adresem leśników zgłaszanych przez ekologów i przedstawicieli nauki. Głoszone są mniej lub bardziej szczytne idee, ich autorzy mają różne wizje, ale najczęściej nie znają branżowej specyfiki i praktyki. Jest oczekiwanie na wypełnianie wszechstronnych funkcji lasu, pojawia się koncepcja wyłączenia lasów naturalnych z produkcji. Lasy prowadzone wg zrównoważonych zasad gospodarki są pod kontrolą społeczną, zaś produkcję surowca zapewniać będą plantacje drzew. Jedną z form nacisku na gospodarkę leśną jest certyfikacja dobrych praktyk przez instytucje międzynarodowe. Dyrektor życzył zebranym owocnych obrad i trafnych wniosków.

Porządek Walnego …

Walne Zebranie poprowadziła kol. Alina Siedlecka - Przewodnicząca Zarządu Oddziału, która została przez salę jednogłośnie nominowana. Przywitała zebranych i zaproponowała program konferencji i porządek Walnego Zebrania Delegatów. Następnie 6 nowych kandydatów wstępujących do PTL otrzymało z rąk kierownictwa Zarządu Oddziału odznaki wraz z legitymacjami. Od tej chwili młodzi ludzie w swych jednostkach podejmować będą zorganizowaną działalność na rzecz Stowarzyszenia. W kolejnym punkcie programu 3 zasłużonych członków wyróżniono odznakami honorowymi. Dla ludzi czynu, z zasługami na rzecz Koła, to powód do dumy, jedna z przyjemniejszych chwil.

Sprawozdanie Komisji Rewizyjnej było krótkie, sprowadzało się do formalnego skwitowania zgodności planu finansowego. Bilans przychodów i wydatków został prawidłowo zweryfikowany, zaksięgowany zgodnie z prawidłami. W dalszej części Przewodnicząca oddała głos sekretarzowi Zarządu kol. Dariuszowi Gidaszewskiemu. Poinformował, że na sali obecnych jest 41 delegatów z formalnym prawem głosu. Skupił się na prezentacji aktualnego stanu osobowego Oddziału, statystykach członkowskich w poszczególnych kołach. Przekazał m.in. że liczba członków toruńskiego oddziału nieco się zmniejszyła i wynosi aktualnie 340 osób, w tym 41 kobiet, zrzeszonych w 19 kołach. W ostatnim okresie sprawozdawczym ubyło 18, przybyło zaś 29 członków.

Przewodnicząca kol. A. Siedlecka w sposób syntetyczny omówiła wykonanie zadań i przedsięwzięć w jednostkach, przedstawiła sukcesy i dorobek członków w 2018 roku. Pośród najważniejszych podkreśliła wkład członków PTL w zbiorowym wysiłku leśników na rzecz usuwania skutków klęski z 2017 roku. Ogromny wysiłek przy porządkowaniu uszkodzonych powierzchni, przywracaniu zasobów leśnych i szereg towarzyszących inicjatyw, są wspólnym dorobkiem. Staraniem LP, w tym PTL podejmowano również przedsięwzięcia włączające mieszkańców, społeczność lokalną, w pracach odnowieniowych. Szereg powierzchni celowo urządzanych jest pod względem infrastruktury turystycznej i edukacyjnej pod hasłem „Solidarni z klęską”. Uspołecznienie tego procesu polega na wpisywaniu nowych nasadzeń w społeczno - gospodarczy rozwój regionu.

Członkowie PTL biorą udział w lokalnych przedsięwzięciach o charakterze kulturowym, edukacyjnym. Aktywność działaczy stowarzyszenia wynika z bieżącego kalendarza stałych imprez, współpracy z samorządami, placówkami oświatowymi, NGOs oraz mediami. Sporo z nich ma również osiągnięcia w zakresie publikacji w wydawnictwach publicznych i branżowych. Były również wyjazdy techniczne jednostek, prezentowano liczne referaty, wystąpienia na obradach krajowego zarządu.

Innym obszarem, gdzie członkowie koncentrowali swą aktywność to obchody 100. rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę. Liczne inicjatywy jednostek powiązane były z obchodami organizowanymi przez samorządy. Lokalne działania polegały najczęściej na udziale w uroczystościach przy pomnikach bohaterów, symbolicznym sadzeniu drzew, marszach i manifestacjach mieszkańców.

Plan pracy na 2019 rok …

Zbudowany został na podstawie przedsięwzięć zaplanowanych przez Koła. Są to głównie działania związane z kontynuacją programów edukacyjnych, udziale w imprezach cyklicznych, pracą nad rozpoczętymi projektami. Z uwagi na kalendarz historycznych wydarzeń związanych z odzyskiwaniem niepodległości przez poszczególne miasta i regiony, uroczystości rozłożone są w czasie i będą przebiegać aż do 2020 roku. Pośród przyszłych zamierzeń będzie na pewno udział w ogólnopolskiej akcji upamiętnienia 100 lecia niepodległości. Koła Toruńskiego Oddziału zgłosiły własne projekty, najczęściej będą to nowe nasadzenia, młody las, albo symboliczne drzewa, jako świadkowie patriotycznych czynów. Powierzchnia uprawy opatrzona pamiątkową tablicą, czy obeliskiem będzie pięknym gestem rocznicowym.

Kol. A. Siedlecka w ramach planu pracy na br poinformowała o propozycji N. Gołąbki ogłoszenia konkursu edukacyjno – historycznego „Las znaczony krzyżami”, adresowany do szkół, stowarzyszeń, ZHP. W naszych lasach rozproszone są pomniki, obeliski, pamiątkowe krzyże, tabliczki, kamienie, upamiętniające walkę o niepodległość, poległych, straconych, potyczki, lokalne wydarzenia, itp. Jedne są zadbane, odwiedzane, inne zapomniane, generalnie niezinwentaryzowane, w jednostkach znajduje się tylko wycinkowa ewidencja. Dotarcie do takich miejsc, opis wydarzeń związanych z upamiętnieniem, zasług mieszkańców regionu dobrze wpisuje się w obchody 100. rocznicy niepodległości. Zgodnie z regulaminem konkursu, autorzy złożą materiały opisujące pamiątkowe miejsce, fotografie, zaproponują wnioski o potrzebie ochrony i edukacyjnego wykorzystania. Po zebraniu materiałów, rozstrzygnięciu konkursu, można będzie opublikować najciekawsze prace.

Przewodnicząca poinformowała o planowanym w 2019 roku 119 krajowym zjeździe krajowym Towarzystwa na terenie RDLP w Szczecinku. Temat przewodni – „Wyzwania wielofunkcyjnej gospodarki leśnej wobec oczekiwań przemysłu i środowisk ekologicznych”. Przedmiotem obrad mają być zagadnienia: leśnictwo a przemysł drzewny, leśnictwo jako dyscyplina naukowo – zawodowa, gospodarka leśna w strategii ochrony przyrody, Różnorodność i aktualność tematów, specyfika pomorskich jednostek, wzbudza zainteresowanie nie tylko członków PTL.

Twardo trzymamy się programu …

W następnym punkcie powołano komisję skrutacyjną ds. wyboru delegatów na tegoroczny zjazd krajowy, który odbędzie się we wrześniu 2019 roku. Zgodnie ze statutem należało wyłonić 9 delegatów oraz kilka osób na listę rezerwową na wypadek konieczności losowego uzupełnienia delegacji Oddziału.

Kol. Waldemar Wencel - główny specjalista SL Pełnomocnik Dyrektora ds. zagospodarowania klęski, w swym wystąpieniu porównał aktywność bratnich organizacji branżowych, SITLiD i PTL. Na terenie toruńskiej dyrekcji z czasem coraz bardziej widoczna stała się działalność leśników pod szyldem PTL. Liczba członków SITLiD zmalała do ok. 50 osób, wykrusza się wskutek zmian kadrowych, ich działalność koncentruje się głównie na szkoleniach i wydawnictwach technicznych.

Mówca ubolewał obecnie nad małym zainteresowaniem medialnym klęski z 2017 roku, która powoli przechodzi w zapomnienie. W chwili tragedii prasa, radio i TV mocno prezentowały temat szkód, ludzkich tragedii, zmian w krajobrazie leśnym regionu Pomorza, Pałuk i Kujaw. Dziś coraz mniej mówi się o wysiłku ludzi lasu przy porządkowaniu zniszczonych powierzchni, stratach nie tylko krajobrazowych, ale i przyrodniczych. Temat w przestrzeni publicznej prawie nie istnieje, powoli zapominane są obrazy tragedii. Obecnie jesteśmy na etapie nie mniej pracochłonnym, wymagającym zaangażowania poważnych sił i środków.

Koncepcyjny wysiłek dotkniętych jednostek skupia się na wielkopowierzchniowym zagospodarowaniu klęski. Przykładowo Nadleśnictwo Rytel organizuje całą logistykę do odnowienia prawie 5,5 tys. ha lasu. Rozmiar zadań nie spotykany w powojennej historii polskiego leśnictwa! Mówca podkreślił nie tylko wysiłek, ale i kreatywność leśników. Na przykładzie N. Runowo podawał przykłady adoptowania nowych rozwiązań, również zagranicznych doświadczeń, w uproduktywnieniu powierzchni. Ogromny poligon doświadczalny weryfikuje niejedne zasady hodowli lasu, różnorodność sposobów zagospodarowania. W przyszłości należałoby je wykorzystać w pragmatyce służbowej LP.

Zespół kierowany przez kol. W. Wencla planuje jesienną konferencję na terenie Borów Tucholskich. Oprócz podsumowania pracy zamierza zainteresować świat nauki i media dorobkiem leśników przy poklęskowych działaniach. Tematy będące przedmiotem prac zespołu w niewielkim stopniu są wykorzystywane przez naukowców w badaniach i dociekaniach nad stabilnością leśnych ekosystemów wobec zmian klimatycznych. Więcej uczestników, sposobów uspołecznienia, medialnego nagłośnienia, to lepiej dla lasów na przyszłość. Tym bardziej, że wielkoobszarowe klęski nie są uwzględnione, uregulowane w procedurach postępowania, działaniach profilaktycznych, hodowli i ochronie zasobów .

Sesja referatowa …

W ostatniej części konferencji wystąpiło trzech prelegentów. Najpierw kol. Alina Siedlecka zaprezentowała cele i zadania PTL, historię Oddziału w Toruniu. Następnie kol. Jan Fiderowicz zaprezentował temat „Wilk w Puszczy Bydgoskiej i jego wpływ na populacje dziko żyjących zwierząt kopytnych”. Swe wystąpienie urozmaicił multimedialną prezentacją, scharakteryzował złożony problem obecności drapieżników w naszych lasach. Prelegent skupił się na ich upadkach wskutek kolizji drogowych, kłusownictwa i innych wydarzeń losowych. W ciągu okresu 2005 - 2018 zarejestrował 30 przepadków śmierci, głównie pod kołami samochodów. Statystyka pokazuje, że najczęściej są to 2 letnie osobniki obojga płci. Spora presja wilka na ten region związana jest z powrotem na obszary, gdzie kiedyś był obecny, korytarzami migracyjnymi. Jednak rozbudowa infrastruktury komunikacyjnej, fragmentacja siedlisk, powoduje liczne kolizje z interesami człowieka.

Wyspecjalizowany drapieżnik do swego funkcjonowania watahy potrzebuje przestrzeni życiowej, spokoju w środowisku. We współczesnym świecie nie jest to jednak możliwe. Nagromadzenie obaw wśród okolicznej ludności, stereotypowa wiedza na temat gatunku i jego roli w ekosystemie, wymaga bliższego poznania. Udział ludzi świata nauki, doświadczonych leśników i myśliwych w edukacji, gwarantuje odpowiedni poziom wiedzy, rozwianie wątpliwości. Odczuwamy wyraźne zainteresowanie społeczne, lęki związane z obawami przed wilkiem. Brak wiadomości i historyczne zaszłości powodują, że wiele stereotypów niesłusznie obciąża tego drapieżnika. Nacisk na aktywne formy ochrony był jednym z wniosków konferencji. Sprawa jest złożona, prawdopodobnie wymaga opracowania strategii zarządzania ochroną populacji tego gatunku w oparciu o naukowe rozpoznanie dynamiki rozwoju, szlaków migracyjnych oraz tendencji na przyszłość.

Ostatnim punktem konferencji było wystąpienie kol. Mieczysława Gawrona zatytułowane „Edukacja leśna społeczeństwa – fakty i mity o lasach”. Przez lata nazbierało się ich niemało. Jedne bolą, drugie dziwią, inne zastanawiają, właściwie to wszystkie powinny niepokoić. Spadek notowań wizerunkowych organizacji LP jest na pewno związany z konfliktem wokół statusu Puszczy Białowieskiej, aktywności organizacji ekologicznych na rzecz innych rozwiązań, nacisków medialnych.

Do zaskakujących poglądów funkcjonujących w publicznym obiegu jest pogląd, iż Lasy Państwowe są jednostką budżetową, znajdują się w strukturze państwowych finansów. Podczas, gdy zgodnie z obowiązująca ustawą o lasach oraz rozporządzeniem w sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej w Państwowym Gospodarstwie Leśnym LP, utrzymują się wyłącznie z własnych przychodów.

Wieloletni wysiłek edukacyjny leśników rozmija się również efektami w zakresie elementarnej wiedzy o zmianach powierzchni leśnej na mapie Polski. Od II wojny lesistość kraju zwiększyła się o 10%, dziś dochodzimy do 30% lesistości kraju. Podczas spotkań, konkursów i publicznych wypowiedzi za dużo jest twierdzeń, że lasów w Polsce ubywa. Pogląd rozmijający się kompletnie z tym co widać wokół, dowód na siłę złych stereotypów!

Podobną moc rażenia ma zjawisko zaśmiecania lasów. Leśnicy od lat, wspólnie z mediami, stowarzyszeniami, organizacjami ekologicznymi, placówkami szkolnymi, nagłaśniają zjawisko, biorą udział w licznych akcjach sprzątania. Poruszają temat przy każdej okazji …. Efektów jednak nie widać, śmieci w lasach nie ubywa. Każdy z nas może zaobserwować porzucone opakowania i odpady na parkingach, przy drogach. Śmiało można powiedzieć, że znaczą drogi podróżnych, turystów. Coś niedobrego dzieje się z ludźmi, którzy opatrznie traktują otwartość leśników, zaproszenie do odwiedzania lasów, pobyt na łonie natury.

Prelegent poddał pod dyskusję, czy na pewno nasze starania, edukacyjna aktywność są dobrze adresowane, skutecznie przekazywane. Prawdopodobnie tematyka naszych zajęć, warsztatów i ćwiczeń terenowych są nadmiernie rozbudowane, za dużo jest prezentowanych zagadnień. Pewnie z nadgorliwości, chęci zaimponowania przyrodniczymi tematami, nasza oferta jest najzwyklej w świecie przeładowana. Doświadczenia dydaktyczne w procesie nauczania wskazują jednak na ograniczoną percepcję słuchaczy, możliwość przyswajania zaledwie kilku kluczowych tematów. Wnioski na przyszłość nasuwają się same …

Zamiast zakończenia …

Na koniec obrad walnego zebrania prowadząca spotkanie kol. Alina Siedlecka podziękowała wszystkim za aktywny udział, zachęciła do dalszej pracy i jeszcze raz podziękowała pracę na rzecz PTL. Tradycyjnie dokonała oficjalnego zamknięcia obrad i zaprosiła wszystkich na posiłek.

Walne zebranie postawiło przed członkami toruńskiego Oddziału PTL kolejne zadania, wyzwania mobilizujące do kontynuacji pracy na powierzchniach klęskowych, na rzecz społeczności. Czas pokaże, które działania będą powodem do chluby, dorobkiem na kolejny okres sprawozdawczy. Wyznaczenie zadań przez Zarząd Oddziału jest nie tylko realizacją statutowych obowiązków, ale miarą aktywności członków Polskiego Towarzystwa Leśnego.

JP