Użytkowanie lasu jest działem, gałęzią gospodarki leśnej zajmującym się planowaniem i racjonalnym pobieraniem użytków leśnych w postaci:

• drewna w granicach nie przekraczających możliwości produkcyjnych lasu,
• produktów ubocznego użytkowania lasu w sposób zapewniający możliwość ich biologicznego odtwarzania, a także ochrony przyrody.

Użytkowanie lasu należy również rozpatrywać jako dyscyplinę naukową traktującą nie tylko o użytkach leśnych, ale i służącą zaspokajania potrzeb społecznych.

Użytkowanie lasu zajmuje się przede wszystkim sposobami i organizacją pozyskiwania drewna i innych płodów leśnych oraz narzędziami do tego służącymi, ich budową i techniką posługiwania się nimi. Podstawą do opanowania tej dziedziny wiedzy jest nauka o drewnie.

Ze względu na rodzaj użytków leśnych użytkowanie lasu dzieli się na:

• główne (dotyczące pozyskania i wykorzystania surowca drzewnego),
• uboczne (dotyczące pozyskania i wykorzystania innych użytków niedrzewnych, m.in. owoców, grzybów, żywicy).

W skład użytkowania lasu wchodzą takie dziedziny wiedzy jak:

• nauka o drewnie,
• pozyskiwanie drewna,
• planowanie cięć,
• szacunek brakarski,
• wniosek cięć,
• transport leśny,
• składnice drewna,
• konserwacja drewna w lesie i na składnicach,
• uboczne użytkowanie lasu,
• przerób drewna.

Głównym produktem, dostarczanym przez lasy, jest oczywiście drewno. Jego roczne pozyskanie w nadleśnictwach, nadzorowanych przez Nadleśnictwo Gołąbki, osiągnęło poziom ok. 3,77 mln m³. Z tej ilości ok. 52,2% drewna pochodziło z cięć rębnych, natomiast 47,8% - z cięć pielęgnacyjnych (tzw. przedrębnych), czyli prowadzonych w drzewostanach, które nie osiągnęły jeszcze wieku rębności. Ogółem w ramach cięć rębnych pozyskuje się rokrocznie ok. 38,7 tys. m³, zaś cięciami przedrębnymi – 35,5m³, co daje razem 74,2 tys. m³ w ramach tzw. etatu dla użytków głównych. Średnio w lasach Nadleśnictwa pozyskuje się ok. 70% miąższości, która rokrocznie przyrasta. Pozyskanie drewna prowadzone jest w zdecydowanej większości ręcznie za pomocą pilarek, jednak wykorzystywane są również maszyny wielooperacyjne, tzw. harvestery, które dokonują ścinki drewna, a po ścięciu okrzesują je i przerzynają na kłody o takich długościach, jakich wymaga odbiorca.

JP