Pionierem był amerykański przyrodnik - Sterling Mormon z Nebraska City, który w 1872 r. zwrócił się z apelem o sadzenie młodych drzew. Spotkało się to z szerokim odzewem, tego dnia w USA zasadzono ponad milion sosen, świerków, dębów, jodeł i ozdobnych krzewów. Do Europy idea trafia w 1951 roku, zaś postanowieniem ONZ, we wszystkich krajach członkowskich obchodzony jest Światowy Dzień Drzewa.

Również w Polsce inicjatywa trafia na podatny grunt, od 2002 roku (10 października) entuzjaści mobilizują duże zainteresowanie społeczne. Najbardziej aktywne są organizacje pozarządowe, placówki oświatowe i jednostki Lasów Państwowych. Towarzyszy temu szeroki wachlarz wydarzeń edukacyjnych i rekreacyjnych. Wspólne sadzenie stanowi wsparcie dla leśników w zakresie zwiększania zadrzewienia i lesistości kraju, wysiłków na rzecz zmniejszenia skutków globalnego ocieplenia. Święto integruje lokalne społeczności wokół proekologicznych inicjatyw, jak zakładanie terenów zielonych, opieka nad parkami, organizowanie festynów, wycieczek i konkursów oraz zbiórka makulatury.

Od początku partnerem strategicznym akcji są Lasy Państwowe. Powodzenie corocznych kampanii spowodowało, że działania te są kontynuowane w kolejnych edycjach. Zaangażowane nadleśnictwa najczęściej udostępniają sadzonki, służą merytoryczną pomocą. W przedsięwzięciach organizowanych z tej okazji udział biorą szkoły, samorządy, instytucje publiczne, organizacje pozarządowe, prywatne firmy i wolontariusze. Największa aktywność koncentruje się wokół sadzenia i pielęgnacji drzew. Rozwój akcji to namacalny dowód zaangażowania na rzecz poprawy warunków życia ludzi. Wokół nas przybywa terenów zielonych, ubywa śmieci, powstaje rekreacyjna infrastruktura …

Drzewa ze względu na wszechstronne wykorzystanie od zawsze wzbudzały zainteresowanie. Uważane są za doskonały twór natury, gdyż zaadoptowały się niemal do wszystkich warunków klimatycznych. Rosną na skutej mrozami Arktyce, w tropikach i wśród piasków Sahary. Ocenia się, że na Ziemi występuje ok. 30 tys. gatunków drzew. Jesteśmy pod wrażeniem leśnych zbiorowisk, które tworzą zwarte kompleksy na różnych szerokościach geograficznych. Są ważnym czynnikiem kształtującym szatę roślinną i klimat na Ziemi. Pokrywają ok. 30% lądów zajmując nieco ponad 4 mld ha, 24% przypada na grunty uprawne, pozostałe 46% to obszary bezleśne.

Lasy należą do najważniejszych zasobów odnawialnych. Ich wartość nie wynika tylko z nagromadzenia biomasy, przede wszystkim to środowisko życia dla dla ogromnej liczby gatunków. Od czasu, gdy na Ziemi pojawiły się naczelne, drzewa odgrywają kluczową rolę w rozwoju gatunku ludzkiego, dostarczając pokarmu, schronienia, lekarstw, opału, budulca. Za słowami prof. A. Grzywacza - są niezbywalnym elementem ziemskiego ekosystemu, stanowią ostoję różnorodności biologicznej. Obok zwierząt, były często wykorzystywanym motywem biblijnym, od wieków czczone jako obiekt kultu. Odbiciem w mitologii są związki z egzystencją człowieka, poszukiwaniem piękna, duchowym natchnieniem.

Nasi przodkowie gloryfikując siły przyrody, szczególną wagę przykładali właśnie do drzew. Traktowali je z najwyższym szacunkiem przypisując niektórym nadprzyrodzoną moc. Kult drzew rozpowszechniony był prawie we wszystkich religiach. Uważano, że wszelka pierwotna wiedza pochodziła od drzew, niektóre miejsca czczono jako święte gaje. Przodkowie wierzyli, że zamieszkują w nich opiekuńcze duchy, którym należą się dary. Były celem licznych pielgrzymek, w cieniu okazałych drzew odprawiano obrzędy religijne. Pod tym względem uprzywilejowany był dąb. Swoje strofy poświęcił mu A. Mickiewicz w IV księdze „Pana Tadeusza". Sporządzony ponad 2 tys. lat temu celtycki horoskop leśny oparto na wierze, że ludzkim losem kierują właśnie drzewa. Ówcześni kapłani twierdzili, że każdy człowiek rodzi się pod pieczą określonego gatunku, od którego przejmuje cechy charakteru. Za najbardziej tajemnicze uważano dęby, lipy, klony, platany, wiązy, brzozy, miłorzęby, jesiony, buki, sosny. Przypisywano im specyficzne właściwości, które miały oddziaływać na losy ludzi.

Szczególne możliwości pod tym względem przypisywano dębom. Ze względu na ich niezwykłe rozmiary, długowieczność i twardość, były symbolem siły życiowej, mądrości i potęgi. Dlatego właśnie pod dębami odbywano sądy, narady wojenne, honorowano bohaterów, odbierano przysięgi, udzielano ślubów. Kultowym uznaniem darzono również wiekowe lipy, symbol dobroci, spokoju i zdrowia. Pewnie wynikało to z obfitego kwitnienia, kiedy przybierały złoty wygląd i rozbrzmiewały pracowitymi pszczołami. Uzyskiwany z kwiatów miód miał właściwości terapeutyczne. Ich skupiska również uważano za święte gaje i traktowano z takim samym szacunkiem, jak dęby. Korona lipy dostarczała cienia i aromatu, przyciągała ludzi poszukujących miejsca wypoczynku. Już krótkotrwałe przebywanie w jej zasięgu sprzyjało regeneracji sił, usposabiało pozytywnie. Sadzono je w parkach, w bezpośrednim sąsiedztwie ludzkich siedzib. Były również przydatne dla celów gospodarczych, gdyż dostarczały drewna użytkowego. Terapeutyczne właściwości kwiatu lipowego spowodowały, że stał się cennym surowcem farmakologicznym. 

Oddziaływanie drzew i krzewów na ludzkie zdrowie jest złożone. Dominuje produkcja tlenu do atmosfery, zwiększanie wilgotności i jonizacja powietrza, wydzielanie bakteriobójczych fitoncydów oraz lotnych związków aromatycznych. W dobie zaburzeń klimatycznych bardzo ważną rolą jest wiązanie węgla łagodzące skutki efektu cieplarnianego. Dopełnieniem jest oddziaływanie estetyczne, kształtowanie krajobrazu, dostarczanie owoców oraz surowców. Z licznych badań wynika, że 1 m² powierzchni liściowej emituje w ciągu okresu wegetacyjnego ok. 1 kg czystego tlenu. Największe możliwości posiada pospolita akacja - 1,1 kg, nieco mniej lipa i jesion - 0,7 kg, podobnie jak drzewa iglaste.

Dopóki człowiek żył w zgodzie z naturą starał się nadążać za zjawiskami, które adoptował i wykorzystywał do własnych potrzeb. Liczne dowody archeologiczne świadczą o rozumnym gospodarowaniu zasobami naturalnymi przez starożytne kultury. Stosunek do drzew zmienił dopiero ogromny wzrost liczby ludzi, rozwój rolnictwa i przemysłu. Zgodnie z biblijnym przesłaniem „czyńcie sobie ziemię poddaną", człowiek zwiększa swą przestrzeń życiową kosztem przyrody, w tym zwłaszcza drzew. Proces ten przyspieszyły czasy industrialne, do tego stopnia, że pojawiły się inicjatywy oszczędnego i zrównoważonego gospodarowania zasobami naturalnymi.

Globalizacja procesów uświadomiła nam, że mamy do czynienia z nieodwracalnymi zmianami, zmierzamy do naszej zguby. Konieczne stało się dostosowanie międzynarodowego prawa i norm życia do potrzeb ochrony Ziemi. Po wielowiekowej eksploatacji człowiek zrozumiał, że nadmierna ingerencja w naturalne środowisko podkopuje jego egzystencję, zagraża istnieniu licznych gatunków. Okazuje się, że świętość drzew kultywowana przez naszych przodków, zasługuje na kontynuację, choćby w formie obchodów Dnia Drzewa. Wierzymy, że nie jest jeszcze za późno …       

JP